Bardzo dużo mówi się o insulinooporności ( a co więcej bardzo dużo o niej piszę i mówię ja 😉) i zagadnieniach z nią związanych.
W zastraszającym tempie rośnie też ilość pacjentów, których temat dotyczy.
Dlaczego jest taka groźna?
W 2015 roku 8% Polaków chorowało na cukrzycę, w 2040 procent chorych na cukrzycę wzrośnie do 11. Nieprawidłowa reakcja organizmu na działanie insuliny (czyli właśnie insulinooporność) jest podstawową przyczyną cukrzycy typu 2.
Stąd też warto wiedzieć, czym jest insulinooporność i poznać podstawowe pojęcia z nią związane. 😊
Czym jest insulina?
Insulina to hormon anaboliczny wytwarzany w komórkach beta trzustki. Do jej zadań należy m.in. regulacja poziomu glukozy we krwi, choć nie tylko, odpowiada również za:
<ul>zwiększenie oksydacyjnego rozkładu glukozy, <ul>zwiększenie glikogenogenezy (syntezy glikogenu) w wątrobie i mięśniach <ul>zapobieganie glikogenolizie (rozkładowi glikogenu) <ul>zwiększenie wytwarzania tłuszczów z glukozy <ul>hamowanie przekształcania białek w glukozę.
A insulinooporność?
Insulinooporność (IR- insulin restistance) to spadek wrażliwości tkanek na działanie insuliny. W rekompensacie organizm produkuje więcej insuliny, aby ochronić się przed rozwojem cukrzycy.
To właśnie cukrzyca typu 2 jest jedną z możliwych konsekwencji insulinooporności.
Przyczyny insulinooporności:
- źle zbilansowana dieta,
- brak ruchu,
- permanentny stres,
- niewystarczająca ilość snu,
- czynniki genetyczne.
Objawy insulinooporności (przykłady):
Warto wiedzieć, że za produkcję insuliny odpowiedzialne są komórki beta trzustki. Czym jest glukoza? Glukoza – monosacharyd czyli cukier prosty, potocznie mówimy na nią „cukier”. To ją należy oznaczyć, kiedy pada hasło – oznacz cukier. Podstawowe „paliwo” organizmu. Razem z kwasami tłuszczowymi są najważniejszymi źródłami energii. Glikemia – to stężenie glukozy we krwi, może być podana w dwóch jednostkach mmol/L lub mg/dL. Co z tymi normami? Zanim przejdziemy do norm, warto wiedzieć czym jest hipo- i hiperglikemia: Hipoglikemia – inaczej niedocukrzenie – to zbyt niski poziom glukozy we krwi Hiperglikemia – zbyt wysoki poziom glukozy we krwi Według Zaleceń klinicznych dotyczących postępowania u chorych na cukrzycę z bieżącego roku będących Stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego:
A badaniami? OGTT – oral glucose tolerance test, podstawowe badanie diagnostyczne w kierunku cukrzycy lub insulinooporności, polega na pobraniu krwi na czczo, a następnie podaniu 75 g glukozy oraz wykonaniu pomiaru poziomu glukozy po 60 i 120 minutach, na jego podstawie otrzymuje się tzw. krzywą cukrową. Temat krzywej cukrowej mam nadzieję wyczerpałam tutaj. Krzywa insulinowa – badanie przeprowadzane analogicznie jak OGTT, polega na pobraniu krwi na czczo, podaniu 75 g glukozy, a następnie pobraniu krwi po 60 i 120 minutach. Na jej podstawie otrzymywany jest wykres zależności wydzielania insuliny w czasie oraz oceniane jest, jak wydzielanie insuliny skorelowane jest z poziomem glukozy we krwi. Jest to badanie diagnostyczne w kierunku insulinooporności. Wskaźnik HOMA-IR – wskaźnik insulinooporności, wyliczany z równania: Hemoglobina glikowana / hemoglobina glikozylowana ( HbA1c) – parametr kontroli glikemii, jej stężenie stanowi ważny parametr wykorzystywany do kontroli terapii cukrzycy. Pokazuje średnie stężenie glukozy we krwi. Przejdźmy do konsekwencji. Rozwój cukrzycy typu 2 to następstwo kliniczne insulinooporności (oczywiście kiedy nie zmienia się diety, nie wprowadza ruchu i w razie konieczności leczenia farmakologicznego) . Czym jest cukrzyca? Cukrzyca to przewlekła choroba o bardzo różnych przyczynach. Charakteryzuje się przewlekłą hiperglikemią, prowadzącą do uszkodzenia m.in. oczu, nerek czy naczyń krwionośnych. Wyróżniamy dwa typy cukrzycy – typ 1 i 2. Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczna, w której dochodzi do niszczenia komórek wytwarzających insulinę. Cukrzyca typu 2 – za przyczyny rozwoju uważa się upośledzenie wydzielania insuliny spowodowane np. predyspozycjami genetycznymi lub właśnie oporność na działanie insuliny – czyli insulinooporność. Do czynników ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 należą m.in.: Podsumowując, styl życia ma tutaj ogromne znaczenie. Typ 2 cukrzycy stanowi ok. 80–90% przypadków i dotyczy głównie osób dorosłych. Co jeszcze warto wiedzieć? Na pewno często w kontekście insulinooporności padają hasła: Indeks glikemiczny to uporządkowanie produktów spożywczych według ich wpływu na poziom glukozy we krwi. Według definicji WHO to pole powierzchni pod krzywą glikemii po spożyciu 50 g węglowodanów z produktu w stosunku do pola pod krzywą odpowiedzi glikemicznej, po spożyciu analogicznej ilości węglowodanów z produktu standardowego — glukozy lub białego pieczywa. Czym dokładnie jest indeks (IG)? Pomocny i obrazowy zarazem okazuje się tutaj wzór, z którego obliczany jest indeks glikemiczny: Mam nadzieję że taki pakiet startowy definicji – dla osób które pierwszy raz słyszą hasło insulinoopornośc okaże się być pomocny 🙂 i trochę odczaruje te wydawałoby się skomplikowane pojęcia. Dużo uśmiechu dla Was, Magda Doktor Hashi Źródła:
stężenie glukozy na czczo [mmol/l] × stężenie insuliny na czczo [µIU/ml]/22,5
Wynik powyżej 2 sugeruje możliwość występowania insulinooporności
W cukrzycy typu 1 z powodu całkowitego braku insuliny w organizmie konieczne jest jej przyjmowanie.
Według raportu Instytutu Ochrony Zdrowia W Polsce na cukrzycę typu 1 choruje 6 400 dzieci w wieku 0–14 lat oraz ok. 180 000 osób powyżej 14. r.ż.
IG = (stężenie glukozy we krwi po spożyciu produktu zawierającego 50 g węglowodanów)/(stężenie glukozy we krwi po spożyciu 50g glukozy lub białego pieczywa) x 100